Spis treści
Co to jest transport odpadów?
Wywóz odpadów to problem, czy złoty interes? I tu pojawią się zwolennicy i przeciwnicy zarówno jednego, jak i drugiego aspektu. Transport odpadów polega przede wszystkim na ich przemieszczeniu z miejsca, gdzie zostały wytworzone do określonego miejsca przeznaczenia. Może to być miejsce zbiórki i gromadzenia odpadów albo miejsce, gdzie zostaną zutylizowane lub poddane recyklingowi.
Odpady mogą być przewożone w obrębie jednego kraju w transporcie krajowym lub kilku i wtedy wkraczamy w obszar transportu międzynarodowego. Przewóz odpadów w kraju i za granicą niesie ze sobą konkretne wymogi prawne. Przewóz odpadów może odbywać się za pomocą transportu samochodowego, kolejowego lub wodnego. Podmiotem, który wykonuje te usługi, może być niezależny przedsiębiorca lub zakład, będący gminną jednostką organizacyjną.
Transport odpadów nakłada na wykonawcę obowiązek posiadania zezwolenia na prowadzenie takiej działalności. Warto uświadomić sobie, że usługa związana z transportem odpadów jest jednym z głównych, a nie jedynym elementem systemu gospodarowania odpadami.
Co jest potrzebne do przewozu odpadów?
Odpady są, przewoźnik jest. Zanim jednak wyruszy w trasę, musi sprawdzić, czy dopełnił wszystkich obowiązków. Przed transportem odpadów powinno nastąpić oczywiście ich przygotowanie: umieszczanie w pojemnikach, posegregowanie i odpowiednie zabezpieczenie. Odpady transportuje się wraz z dokumentem potwierdzającym rodzaj transportowanych odpadów oraz dane zlecającego ich transport. W przypadku odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości transportuje się je wraz z dokumentem potwierdzającym rodzaj transportowanych odpadów oraz nazwę gminy, z której terenu są odbierane. Zwykle dokumentem, o którym tu mowa może być:
- karta przekazania odpadów (wygenerowany dokument transportowy)
- faktura sprzedaży odpadów
- podstawowa charakterystyka odpadów
- dokument dotyczący transgranicznego przemieszczania odpadów
- inny dokument, potwierdzający rodzaj transportowanych odpadów oraz dane zlecającego.
Podczas transportu odpadów należy je zabezpieczyć przed oddziaływaniem czynników atmosferycznych (deszcz, wiatr, śnieg). Do innych obowiązków transportującego odpady należy też odpowiednie oznakowanie pojazdu.
Kto może transportować odpady – czy trzeba mieć pozwolenie?
Pozwolenie na transport odpadów na chwilę obecną nie jest wydawane. Jednak przedsiębiorca prowadzący taki rodzaj działalności zobowiązany jest posiadać wpis do rejestru BDO, co potwierdzone zostaje nadaniem mu indywidualnego numeru rejestrowego, składającego się z 9 cyfr i generowanego automatycznie. Zostaje również utworzone indywidualne konto przedsiębiorcy w BDO.
Obowiązek rejestracji nie dotyczy transportu wytworzonych i wywożonych przez siebie odpadów. Firmy zajmujące się transportem odpadów oprócz wpisania swoich danych do systemu, muszą także wpisać listę odpadów, dla których mogą świadczyć usługę ich przewozu. Lista ta zawiera kody odpadów oraz ich nazwy zgodne z katalogiem odpadów określonym w Rozporządzeniu Ministra Klimatu. Jeżeli wytworzony przez firmę odpad nie widnieje na liście transportującego, to taki odpad nie może być przez niego odebrany.
Czy w transporcie odpadów kierowca musi mieć specjalne uprawnienia?
Nie, ale kierowca pojazdu samochodowego jest obowiązany mieć przy sobie i okazywać, na żądanie uprawnionego do kontroli organu, dokumenty wymagane przy przewozie odpadów. W tym wydane przez właściwy organ zezwolenie na transport odpadów lub potwierdzenie wpisu do rejestru.
Czy przewoźnik musi mieć BDO?
Przewoźnik, zajmujący się transportem odpadów, zobowiązany jest uzyskać wpis rejestrowy w BDO transport odpadów na podstawie wniosku rejestrowego. Powyższy obowiązek dotyczy również podmiotów zagranicznych wykonujących przewóz odpadów przez terytorium RP. Nawet jeśli punkt początkowy transportu i docelowy znajdują się poza terytorium Polski.
Kiedy tablica odpady?
Środki transportu przeznaczone do przewozu odpadów oznacza się tablicą:
- koloru białego o wymiarach 400 mm szerokości i 300 mm wysokości, na której umieszcza się napis „ODPADY” naniesiony wielkimi literami koloru czarnego o wysokości minimum 100 mm i szerokości linii minimum 15 mm.
Jeżeli ze względu na wielkość lub konstrukcję środka transportu brakuje na nim powierzchni do umieszczenia tablicy o opisanych wymiarach dopuszcza się zmniejszenie:
- wymiaru tablicy do minimum 300 mm szerokości i minimum 120 mm wysokości i wysokości napisu „ODPADY” do minimum 80 mm i szerokości linii do minimum 12 mm.
W przypadku pojazdów przeznaczonych do transgranicznego transportu odpadów, zamiast tablicy z napisem „ODPADY” dopuszcza się oznakowanie tablicą:
- koloru białego o wymiarach 400 mm szerokości i 300 mm wysokości, na której umieszcza się wielką literę „A” koloru czarnego o wysokości minimum 200 mm i szerokości linii minimum 20 mm.
Oznakowanie umieszcza się w widocznym miejscu z przodu środka transportu, na jego zewnętrznej powierzchni. Oznakowanie powinno być czytelne, a więc czyste i niezabłocone oraz trwałe, w tym odporne na warunki atmosferyczne. Za brak tabliczki grozi kara w wysokości 10.000 zł. Kara nakładana jest na przewoźnika i została określona w sztywnej wysokości.
Kto wydaje decyzję na transport odpadów?
Od 24 stycznia 2018 r. tj. od dnia, w którym utworzono rejestr BDO zezwolenie na transport odpadów nie jest już wydawane. W ich miejsce wprowadzony został obowiązek posiadania przez przedsiębiorcę transportującego odpady wpisu w rejestrze BDO transport odpadów.
Czy transportujący odpady jest ich posiadaczem?
Według obowiązującego obecnie prawa transportujący odpady jest posiadaczem odpadów, jednak nie przejmuje odpowiedzialności za gospodarowanie odpadami, które przyjął w celu dostarczenia ich do miejsca wskazanego mu przez przekazującego odpady.
Kiedy możemy transportować odpady bez wpisu do BDO?
Wytwórca odpadów może sam przewieźć wytworzone przez siebie odpady do miejsca, które zajmie się ich dalszym zagospodarowaniem i wtedy nie jest mu potrzebny wpis do rejestru BDO w dziale VII-„transportujący odpady”. Zapis dotyczy wszystkich odpadów, czyli również niebezpiecznych.
Nie ulega jednak wątpliwości, że przewóz odpadów własnych musi być bezpieczny dla środowiska i ludzi – zgodnie z wytycznymi dla transportu odpadów. Szczegółowe wymagania odnaleźć można w kolejnych rozporządzeniach Ministra Środowiska i dokumentach regulujących wywóz odpadów. Czy przedsiębiorstwa praktykują wywóz własnych odpadów? Wiele firm po prostu przekazuje je firmom specjalistycznym, zajmującym się transportem odpadów zawodowo.
