Zastanawiałeś się kiedyś, czy postępujesz prawidłowo z zużytymi bateriami? Jeżeli masz wątpliwości, to ten artykuł pomoże ci je rozwiać. Zacznijmy od tego, że stare baterie są odpadami niebezpiecznymi, a to oznacza, że wymagają specjalnego traktowania.
Spis treści
Jak postępować z zużytymi bateriami?
Czym więc należy kierować się przy gospodarowaniu tego typu odpadami? Przede wszystkim nie wolno wyrzucać baterii do zwykłego kosza na śmieci. Zużyte baterie powinno się zbierać, a następnie oddawać do punktu selektywnej zbiórki. Tylko te baterie, które zostaną oddzielone od pozostałych odpadów komunalnych, mogą być poddane recyklingowi. Trudno przecenić korzyści płynące z odpowiedniego przetworzenia paluszków. Metale ciężkie używane przy produkcji baterii mogą stanowić niebezpieczeństwo – rtęć bywa przyczyną skażeń środowiska, ołów jest niebezpieczny dla dzieci i młodzieży, powoduje choroby, a kadm osłabia procesy zachodzące w organizmie, może spowodować uszkodzenie wątroby, nerek, a nawet zmiany nowotworowe. Jednocześnie metale ciężkie są bardzo cenne – odzyskiwanie ich z pewnością zmniejszy koszty związane z produkcją kolejnych baterii.
Postawa wobec recyklingu baterii pojedynczych osób jest kwestią ich własnego wyboru. Inaczej jednak przepisy odnoszą się do osób prawnych. Prawo zobowiązuje każde przedsiębiorstwo, które zajmuje się wprowadzaniem baterii na rodzimy rynek, do tego by zainwestowało również w ich recykling. Innymi słowy, firma, która zakupuje lub produkuje różnego rodzaju akumulatory musi podpisać umowę z odpowiednim zakładem przetwarzania baterii. Ciekawym podpunktem ustawy o bateriach i akumulatorach jest również nałożenie na przedsiębiorstwa obowiązku finansowego wsparcia edukacji ekologicznej. Na akcje mające zwiększyć świadomość ekologiczną wśród obywateli należy przeznaczyć nie mniej niż 0,1% przychodów uzyskanych z racji wprowadzenia baterii na rynek.
Dlaczego zużyte baterie są niebezpieczne?
Baterie zaliczają się odpadów niebezpiecznych, ponieważ stanowią szczególne zagrożenie dla środowiska naturalnego. Oznacza to, że nie mogą być wyrzucane na śmietnik w wraz z innymi odpadami komunalnymi.
W przypadku zużytych baterii o szczególnej szkodliwości dla natury i zdrowia ludzi przesądza obecność w ich składzie metali ciężkich, takich jak ołów, kadm, cynk, rtęć i nikiel. Ich przedostanie się do środowiska wywołałoby poważne zakłócenia w procesie samooczyszczania wód i gleb, w rezultacie czego mogłoby dojść nawet do skażenia wód gruntowych.
Gdzie oddać zużyte baterie?
Obowiązek właściwego postępowania z zużytymi bateriami dotyczy zarówno konsumentów, jak i przedsiębiorców. Producenci i importerzy baterii są zobowiązani do uzyskania określonego w ustawie poziomu odzysku i recyklingu. W przeciwnym wypadku zobowiązani będą do opłaty produktowej. Z punktu widzenia przedsiębiorstwa można zatem rozważyć powierzenie skutecznego recyklingu baterii wyspecjalizowanej firmie.
Z kolei pojedynczy konsument powinien zadbać przede wszystkim o to, by baterie nie wymieszały się ze zwykłymi odpadami komunalnymi. Jeśli więc nie zwykły śmietnik, to co? Warto wiedzieć, że w świetle obowiązującego prawa, sklepy o powierzchni powyżej 25 m2 prowadzące sprzedaż baterii i akumulatorów przenośnych mają obowiązek przyjęcia zużytych baterii przynoszonych przez konsumentów. Możemy także odszukać w naszej gminie Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych, (PSZOK).
Każda gmina powinna mieć swój PSZOK, każdy PSZOK przyjmuje zużyte baterie. Tak stanowi ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Coraz częściej specjalne pojemniki na zużyte baterie można znaleźć także przy szkołach, urzędach czy instytucjach. Warto dodać, że powstają serwisy pomagające zlokalizować miejsca zbiórki zużytych baterii. Dla regionu Małopolski takim serwisem są http://baterie.malopolska.pl/.
Firmy i instytucje państwowe posiadające większe ilości zużytych baterii mogą je oddać przy okazji przekazywania innych odpadów np. zużytych urządzeń, firmom zajmującym się odbiorem zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego.
Zanim znajdziemy odpowiednie miejsce do oddania zużytych baterii, pamiętajmy, że przed oddaniem powinny być one przechowywane w odpowiednich warunkach. W suchych pomieszczeniach, w temperaturze pokojowej. Nie powinny też być łamane, ani otwierane. Pamiętajmy też by przed wyrzuceniem jakiegokolwiek sprzętu sprawdzić, czy w jego środku nie została przypadkiem bateria.
Recykling baterii – na czym polega?
Prawidłowo wyrzucone baterie zyskują szansę na przetworzenie i ponowne wykorzystanie surowców. Recykling baterii to proces przebiegający etapami. Rozpoczyna się od obróbki mechanicznej. Zużyta bateria zostaje podzielona na różne frakcje, różna pod względem fizycznym. Następnie poszczególne metale są wytapiane w wielkich piecach lub rozpuszczane w specjalnych roztworach chemicznych. W efekcie uzyskujemy metale, które ponownie będą mogły zostać wykorzystane przez przemysł. Jednocześnie zmniejszamy ilość szkodliwych odpadów, które przedostaną się do środowiska naturalnego.
Istnieją różne sposoby, którymi posługują się zakłady przetwarzające akumulatory. Metoda termiczna, na przykład, wiąże się z odzyskiwaniem niektórych materiałów w trakcie topienia metali w specjalnych piecach. Gdy zaś baterie są rozdrabniane w młynach, a następnie selekcjonowane, wtedy mowa o metodzie mechanicznej. Istnieje także trzeci sposób obróbki – metoda hydrometalurgiczna, w której materiały rozpuszcza się w kwasach lub zasadach i otrzymuje czysty związek chemiczny. Trudno określić, która metoda jest najlepsza, ponieważ dobiera się ją do rodzaju ogniwa.
W gospodarowaniu zużytymi bateriami ważne są również społeczne akcje, które zwiększają wiedzę społeczeństwa w zakresie niebezpieczeństw związanych z brakiem segregacji oraz korzyściami płynącymi z odpowiedniego przetwarzania odpadów. W całej Polsce odbywały się akcje, w ramach których nagradzano uczniów za zebrane baterie. Najwięcej jednak zależy od postawy obywateli. Pojedyncze decyzje mogą wpłynąć na ogólną kondycję środowiska naturalnego, dlatego nigdy nie powinno się zapominać o tym, że baterie należy zbierać, a nie wyrzucać do kosza.
